Γράφει ο Γιάννης Κουτσομύτης
Νέα κλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις ανάμεσα στο Ιράν και τη Δύση από το απόγευμα της Παρασκευής, καθώς δυνάμεις των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν δέσμευσαν ένα δεξανόπλοιο υπό σημαία Βρετανίας, καθώς εκείνο διέπλεε τα Στενά του Ορμούζ και το οδήγησαν νωρίς το πρωί του Σαββάτου στο λιμάνι του Μπαντάρ Αμπάς, ενώ παρενόχλησαν προσωρινά ένα δεύτερο δεξαμενόπλοιο υπό σημαία Λιβερία αλλά στη συνέχεια το άφησαν ελεύθερο.

Το δεξαμενόπλοιο Stena Impero ανήκει στη σουηδική εταιρεία Stena Bulk και είχε μόλις εισέλθει στον Περσικό Κόλπο προερχόμενο από τον Κόλπο του Ομάν όταν πλοιάρια του πολεμικού ναυτικού των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν και ένα ελικόπτερο το πλησίασαν και το ανάγκασαν να αλλάξει πορεία και να κατευθυνθεί προς βορρά στο Μπαντάρ Αμπάς. Σύμφωνα με τις ιρανικές αρχές η επέμβαση στο δεξαμενόπλοιο πραγματοποιήθηκε επειδή υπήρξε σύγκρουση με ιρανικό αλιευτικό σκάφος και επειδή το Stena Impero έσβησε τον AIS πομπό που μεταδίδει το στίγμα του. Σύμφωνα με ανακοίνωση όμως της πλοικτήτριας εταιρείας, το δεξαμενόπλοιο έπλεε σε διεθνή ύδατα και δεν υπήρχε καμία επαφή με αλιευτικό σκάφος. Ο ισχυρισμός της σουηδικής εταιρείας ότι το Stena Impero έπλεε σε διεθνή ύδατα επιβεβαιώνεται και από διεθνείς οργανισμούς που παρακολουθούν τα στίγματα των εμπορικών πλοίων. Το πλήρωμα του δεξαμενοπλοίου αποτελείται από ναυτικούς Ινδικής, Ρωσικής, Λετονικής και Φιλιπινέζικης υπηκοότητας, οι οποίοι είναι καλά στην υγεία τους και παραμένουν υπό περιορισμό πάνω στο δεξεμανόπλοιο, σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο Fars.
O Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμυ Χάντ αντέδρασε έντονα στην ενέργεια των ιρανικών αρχών, την οποία χαρακτήρισε “απαράδεκτη” και προειδοποίησε πως η ενέργεια αυτή από το Ιράν θα έχει σοβαρές συνέπειες, αν και απέκλεισε την περίπτωση κάποιας στρατιωτικής επιχείρησης. Με ανάρτησή του το Σάββατο στο Twitter ο Χαντ δήλωσε πως η κατάληψη του Stena Impero είναι ένα “ανησυχητικό σημάδι πως το Ιράν ενδέχεται να επιλέγει τον επικίνδυνο δρόμο της παράνομης και αποσταθεροποιητικής συμπεριφοράς”.
Απάντηση για το Grace 1;
Η κατάληψη του Grace 1 ενδέχεται να αποτελεί αντίποινα στη δέσμευση του ιρανικού δεξαμενοπλοίου Grace 1 πριν από μερικές εβδομάδες στο Γιβραλτάρ από Βρετανούς κομάντος, με την κατηγορία ότι μετέφερε πετρέλαιο προς τη Συρία κατά παράβαση των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έκτοτε υπάρχουν εντατικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση του Γιβραλτάρ, τη Βρετανία και το Ιράν για την αποδέσμευση του Grace 1, ενώ υπήρξε και σχετική τηλεφωνική συνομιλία ανάμεσα στον Τζέρεμυ Χαντ και τον Ιρανό Υπουργό Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ.
Η “στρατηγική κλιμάκωση”
Το περιστατικό με το Stena Impero είναι μια ακόμη ένδειξη πως η ηγεσία του Ιράν είναι αποφασισμένη να συνεχίσει το δόγμα της “στρατηγικής κλιμάκωσης”, το οποίο ξεκίνησε με το κτύπημα στα δυο δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν, όπως έχω γράψει στο Kappa News από τις 14 Ιουνίου. Εκτός από το δόγμα του “οφθαλμόν αντί οφθαλμού”, το οποίο το Ιράν τηρεί απαρέγκλιτα τα τελευταία σαράντα χρόνια στις σχέσεις/αντιπαράθεσή του με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, η ηγεσία του Ιράν έχει αποφασίσει να πιέσει τόσο πολύ τις ΗΠΑ και τους δυτικούς συμμάχους, ώστε να αναγκαστεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών με σκοπό την άρση των κυρώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Τεχεράνη θεωρεί ότι ακόμη και μια πολεμική σύγκρουση δεν θα την έβγαζε ηττημένη, διότι οι ΗΠΑ δεν είναι σε θέση να διεξαγάγουν έναν απόλυτο πόλεμο που θα σήμαινε χιλιάδες απώλειες και από την πλευρά των Αμερικανών, και στο τέλος θα οδηγούσε πάλι τις δυο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όπως πολύ χαρακτηριστικά δήλωσε ο Ζαρίφ σε συνέντευξή του την Παρασκευή στο PBS, “σε έναν πόλεμο χάνουν και οι δυο πλευρές”, ενώ είπε πως θεωρεί ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν επιθυμεί τον πόλεμο, αλλά κάποιους στο περιβάλλον του “δεν θα τους πείραζε”.
Παράλληλα όμως η Τεχεράνη ασκεί και μια ενεργητική διπλωματία, όπως αποδεικνύει η πολύ ενδιαφέρουσα επίσκεψη του Ζαρίφ στην Νέα Υόρκη, με αφορμή μια διάσκεψη του ΟΗΕ. Ο Ιρανός διπλωμάτης είχε μια σειρά μυστικών συναντήσεων με Αμερικανούς πολιτικούς, ενώ είναι πολύ πιθανό να συναντήθηκε και με τον Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Ραντ Πολ, ο οποίος έλαβε έγκριση από τον Πρόεδρο Τραμπ για να διεξαγάγει άτυπες συνομιλίες με την ιρανική ηγεσία.
One comment