Posted by 
Γράφει ο Γιάννης Κουτσομύτης
Σε αντίθεση με τη γερμανική Κυβέρνηση, η οποία τηρεί μια επιφυλακτική και διπλωματικά προσεκτική στάση ως προς το περιβόητο μνημόνιο Ερντογάν-Σαράζ για τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο, η επιστημονική υπηρεσία του γερμανικού Κοινοβουλίου εξέδωσε μια αναλυτική γνωμοδότηση, με την οποία καταρρίπτονται ένα προς ένα όλα τα νομικά επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς και αμφισβητείται ευθέως η δυνατότητα να τεθεί σε ισχύ το μνημόνιο με βάση το διεθνές δίκαιο.
Η επιστημονική υπηρεσία της Bundestag έκανε μια λεπτομερέστατη νομική ανάλυση του τουρκολιβυκού μνημονίου κατόπιν αιτήματος της κουρδικής καταγωγής βουλευτού του κόμματος της Αριστεράς Σεβίμ Ντάγντελεν και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μνημόνιο είναι αναμφισβήτητα παράνομο και πως είναι λίαν αμφίβολη η εγκυρότητά του βάσει του διεθνούς δικαίου.
Επτά καίρια σημεία
Η γνωμάτευση καταλήγει σε επτά βασικά συμπεράσματα ως προς την ακυρότητα και τη μη νομιμότητα του τουρκολιβυκού μνημονίου.
- Η συμφωνία Ερντογάν-Σαράζ ονομάσθηκε “μνημόνιο” προφανώς για να παρακαμφθεί η ανάγκη έγκρισης από το λιβυκό Κοινοβούλιο. Παρ’ όλα αυτά θα πρέπει να ερμηνευθεί ως “διεθνής σύμβαση”, βάσει της Σύμβασης της Βιέννης για το Δίκαιο των Διεθνών Συνθηκών. Το γεγονός όμως ότι για την υπογραφή της παρακάμφθηκε η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης καθιστά “αμφίβολη” την εγκυρότητα του “μνημονίου” βάσει του διεθνούς δικαίου.
- Βάσει του άρθρου 121 παρ. 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας κάθε νησί ανεξαρτήτως μεγέθους έχει τα ίδια δικαιώματα σε υφαλοκρηπίδα και θαλάσσια ζώνη με τη στεριά.
- Βάσει του εθιμικού δικαίου που απορρέει από την εφαρμογή του άρθρου 121 παρ. 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών, η Τουρκία δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν δεσμεύεται από τις πρόνοιες της Σύμβασης επειδή εκείνη δεν την έχει προσυπογράψει.
- Το γεγονός ότι το τουρκολιβυκό “μνημόνιο” παρακάμπτει τη ελληνική θαλάσσια ζώνη νοτιοανατολικά της Κρήτης και “οριοθετεί” τουρκική θαλάσσια ζώνη, “παραβιάζει τις βάσει του εθιμικού δικαίου αναγνωρισμένες θαλάσσιες ζώνες στα ελληνικά νησιά”.
- Η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών βάσει μεμονωμένων νησιών είναι περίπλοκη, όμως θα πρέπει “σχεδόν να αποκλειστεί” η πιθανότητα ότι η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών ερήμην των δικαιωμάτων των ελληνικών νησιών δύναται να εμπίπτει στις αρχές της επιείκειας και της ευθυδικίας [όπως διατείνεται η Τουρκία].
- Μια διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο θα μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν συμπεριληφθούν τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών επί των θαλασσίων ζωνών και μόνο με τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας, της Κύπρου και των υπολοίπων χωρών της περιοχής.
- To μνημόνιο παραβιάζει το εθιμικό διεθνές δίκαιο της θάλασσας και φαίνεται να αποτελεί εν τοις πράγμασι μια μη αποδεκτή διεθνής συνθήκη εις βάρος τρίτων χωρών (βάσει του άρθρου 34 της Σύμβασης της Βιέννης για το Δίκαιο των Διεθνών Συνθηκών).
Υπερπολύτιμο νομικό και πολιτικό εργαλείο
Το γεγονός ότι οι επιστημονικές υπηρεσίες του Κοινοβουλίου της Γερμανίας καταλήγουν σε μια νομική γνωμοδότηση ως προς το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η οποία δικαιώνει πλήρως όλες τις ελληνικές θέσεις για την υφαλοκρηπίδα και τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσογείου αποτελεί ένα υπερπολύτιμο νομικό και πολιτικό εργαλείο για την Ελλάδα και την Κύπρο στο αγώνας τους κατά των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας.
Οι νομικοί σύμβουλοι του γερμανικού Κοινοβουλίου είναι πολύ σοβαροί επιστήμονες και δεν επηρεάζονται από πολιτικές και διεθνοπολιτικές σκοπιμότητες και έτσι κατέληξαν σε ένα νομικό πόρισμα, πραγματικό διαμάντι. Αυτό το νομικό κείμενο θα πρέπει επειγόντως να μεταφραστεί στα αγγλικά, τα ελληνικά και τα τουρκικά από τις υπηρεσίες του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και να αποσταλεί σε όλα εμπλεκόμενα μέρη, τους διεθνείς οργανισμούς και τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, καθώς καταρρίπτει με παταγώδη τρόπο όλα τα τουρκικά επιχειρήματα.
Η γνωμοδότηση επίσης αυτή φέρνει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση και τη γερμανική Κυβέρνηση, η οποία δεν μπορεί πλέον να κρυφτεί πίσω από μισόλογα και διπλωματικές προφάσεις ώστε να πάρει σαφή και ξεκάθαρη θέση έναντι των τουρκικών προκλήσεων.
Ενημέρωση 1 — 24/1/2020 15:05 | Το Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας “συμφωνεί” με τη γνωμοδότηση
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας “συμφωνεί σε γενικές γραμμές” με τη γνωμοδότηση της επιστημονικής επιτροπής της Bundestag για το μνημόνιο Ερντογάν-Σαράζ. Αυτό δήλωσε εκπρόσωπος της γερμανικής Κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των συντακτών στο Βερολίνο.
Δείτε εδώ το πλήρες κείμενο της γνωμοδότησης της επιστημονικής υπηρεσίας του γερμανικού Κοινοβουλίου: