Posted by 
Γράφει ο Γιάννης Κουτσομύτης
Ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν εξασφάλισε σήμερα το δικαίωμα να διακυβερνά τη χώρα με διατάγματα εις το διηνεκές, αφού με τις ψήφους του κόμματός του Fidesz υπερψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο της Ουγγαρίας το σχέδιο νόμου με το οποίο αποκτά απεριόριστες σχεδόν εξουσίες για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού.
Ο νόμος έκτακτης ανάγκης προβλέπει την αναστολή κάθε εκλογικής διαδικασίας, αναστολή των εργασιών του Κοινοβουλίου, παροχή εξουσιοδότησης στην Κυβέρνηση να κυβερνά με αναγκαστικά διατάγματα, και πολύ βαριές ποινές για όσους παραβαίνουν την καραντίνα για την πανδημία του κορωνοϊού και για όσους διασπείρουν fake news. Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε με 137 ψήφους υπέρ, έναντι 53 ψήφων κατά, υπερκαλύπτοντας έτσι την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 του Κοινοβουλίου που απαιτεί το Σύνταγμα της χώρας για κήρυξη καθεστώτος έκτακτης ανάγκης.
Οι πολύ βαριές ποινές για τη διασπορά fake news, σε συνδυασμό με τον έλεγχο της ουγγρικής δικαιοσύνης, τον οποίο έχει επιτύχει ο Ούγγρος ηγέτης εδώ και μήνες με σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων, δημιουργούν ένα θολό τοπίο για το εύρος χρήσης αυτής της διάταξης απέναντι σε κάθε είδους αντιφρονούντες προς την Κυβέρνηση Όρμπαν.
Το νομοσχέδιο είχε εδώ και μέρες δεχθεί σφοδρή κριτική από τα κόμματα της ουγγρικής αντιπολίτευσης, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως και από την υπεύθυνη ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης Ντούνια Μιγιάτοβιτς. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν η Μιγιάτοβιτς ανέφερε στις 23 Μαρτίου το ζήτημα με ανάρτησή της στο Twitter, ο επικεφαλής της ομάδας των ευρωβουλευτών του Fidesz στο Ευρωκοινοβούλιο Ντόιτς Τάμας της απάντησε “Να κοιτάς τη δουλειά σου”.
Mind your own business.
That’s it!— Deutsch Tamás (@dajcstomi) March 23, 2020
Η Κυβέρνηση Όρμπαν βέβαια απορρίπτει κατηγορηματικά τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι απλά ο νόμος θα εξουσιοδοτήσει την κυβέρνηση να υιοθετήσει μόνο τα μέτρα που ήταν απαραίτητα για την καταπολέμηση του κορωνοϊού και ότι το Κοινοβούλιο μπορεί να ανακαλέσει τις ειδικές εξουσίες. “Αυτή είναι μια εξουσιοδότηση περιορισμένη τόσο σε χρόνο όσο και σε πεδίο εφαρμογής … καθώς σχετίζεται αποκλειστικά με τον κορωνοϊό και εσείς φωνάζετε για δικτατορία”, δήλωσε ο Υφυπουργός Μπέντσε Ρέτβαρι προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης πριν από την ψηφοφορία.
Στις 27 Μαρτίου η Υπουργός Δικαιοσύνης Γιούντιτ Βάργκα δημοσίευσε άρθρο γνώμης στο Politico Europe, με το οποίο υποστήριζε ότι το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο δεν αποτελεί προσπάθεια κατάληψης της εξουσίας και πως αφορά μόνο έκτακτες εξουσίες για τη διαχείρηση της πανδημικής κρίσης του κορωνοϊού. Οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης δήλωσαν σήμερα στο Κοινοβούλιο, ότι ενώ υποστηρίζουν τις προσπάθειες της Κυβέρνησης Όρμπαν να διαχειριστεί την κρίση, ήθελαν να προβλέπεται χρονικό όριο στις ειδικές εξουσίες της κυβέρνησης, τις οποίες το Κοινοβούλιο να μπορούσε να επεκτείνει εκ νέου εάν κρινόταν απαραίτητο. Η κυβερνητική πλειοψηφία απέρριψε όλες τις σχετικές τροπολογίες που πρότεινε η αντιπολίτευση.
Ο πρώην Πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι αντέδρασε στην υπερψήφιση του επίμαχου νομοσχεδίου και έγραψε στο Twitter, πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να πιέσει τον Όρμπαν να πάρει πίσω αυτόν τον νόμο, διαφορετικά “απλά” η Ουγγαρία θα πρέπει να αποβληθεί από την ΕυρωπαΛική Ένωση.
Επίτροπος Ρέιντερς: Θα εξετάσουμε εάν τα μέτρα πλήττουν το κράτος δικαίου
Ερωτηθείς από το Politico Europe πριν από λίγες μέρες σχετικά με το επίμαχο νομοσχέδιο ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς, απάντησε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει το κείμενο του νόμου αυτήν την εβδομάδα για το κατά πόσο πλήττει το κράτος δικαίου, και πως η Επιτροπή προτιμά τα όποια έκτακτα μέτρα εφαρμόζουν οι ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις για να διαχειριστούν την πανδημική κρίση να είναι περιορισμένου χρόνου και να ανανεώνονται εάν χρειαστεί με αποφάσεις των Κοινοβουλίων.
Κατάληψη εξουσίας
Όσο και να είναι κατανοητή η ανάγκη επιβολής έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, η σπουδή του Όρμπαν να πετύχει την ψήφιση ενός νόμου που του δίνει απόλυτη εκτελεστική εξουσία χωρίς χρονικά όρια, οδηγεί κατευθείαν σε μια καλοστημένη επιχείρηση κατάληψης της εξουσίας με νομότυπες διαδικασίες. Κάποιοι σχολιαστές στα social media παρομοίασαν τη σημερινή κοινοβουλευτική διαδικασία με την ψήφιση του νόμου Ermächtigungsgesetz του Αδόλφου Χίτλερ, με τον οποίο τον Μάρτιο του 1933 κατάφερε να επιβάλει με νομιμοφανείς διαδικασίες το ναζιστικό καθεστώς στη Γερμανία.
Εάν κανείς συνδυάσει και τις θολές διατάξεις για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων με τον έλεγχο της δικαστικής εξουσίας, τον οποίο έχει καταφέρει ο Όρμπαν με σειρά από έντεχνα νομοθετικά κατασκευάσματα, τότε μπορεί κάποιος να φανταστεί το δυστοπικό καθεστώς στο οποίο μπορεί να περιέλθει η Ουγγαρία από αύριο, καθώς δεν υπάρχει πλέον στη χώρα κανενός είδους θεσμικό αντίβαρο. Και το ηθικό βάρος τώρα πέφτει στις πλάτες των ευρωπαϊκών θεσμών, και της οικογένειας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, το οποίο υποτίθεται πως είχε ήδη θέσει σε αναστολή τη συμμετοχή στους κόλπους του του κόμματος Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν.
Η πανδημική κρίση του κορωνοϊού επιφέρει πολλαπλές δοκιμασίες στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες και είναι προφανές ότι έχουμε εισέλθει σε μια πολύ δύσκολη και πολυεπίπεδη φάση για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ευρωπαϊκές αξίες. Πέρα από το ζήτημα της υγείας, της υγειονομικής προστασίας των ευρωπαϊκών λαών και των οικονομικών ενίσχυσεων που θα απαιτηθούν για να αντιμετωπισθεί αυτή η ιστορικού μεγέθους κρίση, είναι εξαιρετικής σημασίας η προστασία της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ευρωπαϊκών αξιών μέσα σε αυτό το σκοτεινό τοπίο. Θα μετρηθούμε όλοι σε αυτήν την κρίση.