Posted by Από το Kappa Newsdesk
Σε συμφωνία κατέληξαν την Παρασκευή οι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης για τις λεπτομέρειες του προγράμματος “Pandemic Crisis Support” του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), το οποίο προβλέπεται να καλύψει ανάγκες άμεσων και έμμεσων υγειονομικών εξόδων των κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ, με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους και χωρίς προαπαιτούμενες μεταρρυθμίσεις και σύναψη μνημονίου. Το πρόγραμμα αυτό είχε αποτελέσει αντικείμενο οξείας διαμάχης στην επεισοδιακή τηλεδιάσκεψη του Eurogroup στις 7 Απριλίου και το βασικό πλαίσιο είχε συμφωνηθεί στις 9 Απριλίου. Οι κρίσιμες όμως λεπτομέρειες παρέμεναν ανοικτές και έκλεισαν στην τηλεδιάσκεψη της Παρασκευής χωρίς να υπάρξει ουσιαστικά καμία διαφωνία.
Το πρόγραμμα του ESM
Το πρόγραμμα αφορά στη διάθεση ευνοϊκών δανείων από τον ESM για την κάλυψη των έκτακτων αναγκών που προκύπτουν από την πανδημική κρίση στον τομεία της υγείας. Τα δάνεια αυτά μπορούν να φτάσουν μέχρι το 2% του ΑΕΠ του κάθε κράτους-μέλους και θα αφορούν συγκεκριμένους τομείς της δημόσιας υγείας που επλήγησαν από την πανδημική κρίση, άμεσα ή και έμμεσα. Οι ακριβείς κατηγορίες εξόδων που θα μπορούν να δικαιολογηθούν να εξειδικευθούν μέσα στις επόμενες ημέρες, αλλά αναμένεται να περιλαμβάνουν μια μεγάλη γκάμα των δραστηριοτήτων υγείας που θα αφορούν και την προμήθεια υγειονομικού υλικού, την επέκταση μονάδων ΜΕΘ, τη μισθοδοσία υγειονομικού προσωπικού, αλλά και ανάγκες απολυμάνσεων δημοσίων χώρων, μεταφορικών μέσων κ.ά.
Το κρίσιμο σημείο του συγκεκριμένου προγράμματος, και αυτό που ήταν και το πλέον ευαίσθητο, είναι η απάληψη των προϋποθέσεων για σύναψη μνημονίου με προαπαιτούμενες δεσμεύσεις και μεταρρυθμίσεις για τα κράτη-μέλη που θα λάβουν τα συγκεκριμένα δάνεια, όπως επίσης και τη μη συγκρότηση “τρόικας” και κλιμακίων των θεσμών τα οποία θα πραγματοποιούν ειδικούς ελέγχους, εκτός από τους τακτικούς ελέγχους που πραγματοποιούν οι τεχνοκράτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σύνταξη των αναφορών για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο.
Ιδιαίτερα ευνοϊκά θα είναι επίσης και τα επιτόκια αυτών των δανείων, αφού η επιβάρυνση θα είναι μόνο 10 μονάδες βάσης επί του μέσου επιτοκίου με το οποίο δανείζεται ο ESM, το οποίο αυτήν τη στιγμλη είναι αρνητικό. Όπως δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου του Eurogroup ο διευθύνων σύμβουλος του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, το επιτόκιο αναμένεται να κυμανθεί λίγο πάνω από το 0,1% και η μέση περίοδος αποπληρωμής θα είναι τα δέκα χρόνια.
Δεν αναμένεται πάντως να αιτηθούν όλες οι χώρες της Ευρωζώνης να λάβουν τα δάνεια του Pandemic Crisis Support, αλλά είναι πολύ πιθανό να το πράξουν πολλές από τις χώρες του Νότου, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, καθώς τις συμφέρει ιδιαίτερα και η επιτοκιακή διαφορά. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ESM αναμένεται να συνεδριάσει στις 15 Μαΐου για να δώσει και την τυπική έγκριση στο πρόγραμμα και από την επόμενη ημέρα οι ενδιαφερόμενες χώρες θα μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους.
Πλήρης υποχώρηση της Ολλανδίας
Η συμφωνία έγινε εφικτή μετά την υποχώρηση κυρίως της Ολλανδίας, η οποία στη συνεδρίαση της 7ης Απριλίου έθετε ζήτημα αυστηρών όρων για τη χρήση των χρημάτων του ESM, τη σύναψη μνημονίων με συγκεκριμένα προαπαιτούμενα για τις χώρες που θα λάμβαναν δάνεια και την ύπαρξη τακτικών τριμηναίων ελέγχων από κλιμάκια των θεσμών. Εν τέλει όλοι αυτοί οι όροι της Ολλανδίας εξαλείφθηκαν και τα δάνεια τελικά θα δοθούν χωρίς όρους και μνημονιακές δεσμεύσεις.
Λαγκάρντ: Μεγάλη πρόοδος με το Pandemic Crisis Support
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δήλωσε μετά τη λήξη της τηλεδιάσκεψης πως υπήρξε “μεγάλη πρόοδος σήμερα από το Eurogroup στη διαμόρφωση του δρόμου της ανάκαμψης της Ευρώπης. Το Pandemic Crisis Support του ESM, ένα μοναδικό εργαλείο, θα παράσχει σημαντική βοήθεια σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης που την έχουν ανάγκη”.
Ο Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε πως “το σημερινό Eurogroup κατέληξε σε μία πολύ καλή συμφωνία για τους όρους και τα χαρακτηριστικά αξιοποίησης, από όσες χώρες αιτηθούν, φθηνών πιστοληπτικών γραμμών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού. Αυτός ο μηχανισμός στήριξης, σύμφωνα και με τις ελληνικές θέσεις, θα είναι άμεσα διαθέσιμος –με τους ίδιους όρους– σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν άμεσες και έμμεσες δαπάνες σχετιζόμενες με την υγειονομική κρίση, δεν θα έχει μακροοικονομικές προϋποθέσεις, θα ενσωματώνει απλοποιημένο πλαίσιο παρακολούθησης και θα διαθέτει ευνοϊκούς όρους τιμολόγησης, ενώ θα υπάρχει δυνατότητα υποβολής αιτήματος έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022.”
Δείτε τη συνέντευξη Τύπου του Eurogroup: