Posted by 
Γράφει ο Γιάννης Κουτσομύτης
Και ξαφνικά, στη δημόσια σφαίρα της Τουρκίας ξέχασαν την Ελλάδα και τη Γαλλία και από το απόγευμα της Παρασκευής ασχολούνται με τον καινούργιο εχθρό της πατρίδας, τον Τζο Μπάιντεν. Κορυφαία στελέχη της Κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, χιλιάδες χρήστες στο Διαδίκτυο, αλλά εμμέσως και ο ίδιος ο Ερντογάν αποδοκίμασαν με έντονο τρόπο τον υποψήφιο του Δημοκρατικού Κόμματος για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές Τζο Μπάιντεν για τις εξαιρετικά επικριτικές δηλώσεις που έκανε για τον Τούρκο Πρόεδρο σε συνέντευξη που είχε δώσει στους New York Times τον Δεκέμβριο του 2019.
“Ο Ερντογάν πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα”
O Τζο Μπάιντεν, ο οποίος τον Δεκέμβριο του 2019 δεν είχε ακόμη λάβει το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος, είχε απαντήσει σε ερώτηση της δημοσιογράφου των New York Times Κάθλιν Κίνγκσμπερι για το αν ανησυχεί που οι Ηνωμένες Πολιτείες σταθμεύουν πυρηνικά όπλα στην Τουρκία, δεδομένης της συμπεριφοράς του Ερντογάν. Ο πρώην Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ απάντησε πως “ανησυχεί πολύ” και υποστήριξε πως ο Ερντογάν είναι ένας αυταρχικός ηγέτης, πως πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα για τις πράξεις του και πως οι ΗΠΑ πρέπει να συνεργαστούν με “στοιχεία της αντιπολίτευσης” για να ηττηθεί ο Ερντογάν, “όχι μέσω πραξικοπήματος, αλλά μέσω της εκλογικής διαδικασίας”.
“Πρέπει να απομονώσουμε τις ενέργειες του Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο”
Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για την αμερικανική Προεδρία έκανε στη συγκεκριμένη συνέντευξη και σαφή αναφορά στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. “Πιστεύω ότι χρειάζεται πολλή δουλειά για να μπορέσουμε να συνεργαστούμε με τους συμμάχους μας στην περιοχή και να δούμε πως θα απομονώσουμε τις ενέργειές του [Ερντογάν] στην περιοχή, ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, όσον αφορά το πετρέλαιο και ένα ολόκληρο φάσμα από άλλα πράγματα”.
Αντιδράσεις από συμπολίτευση και αντιπολίτευση
Η ανάδυση στην επιφάνεια των συγκεκριμένων δηλώσεων του Μπάιντεν, οι οποίες έγιναν πριν από οκτώ και πλέον μήνες, έγινε μετά από ένα δημοσίευμα την Πέμπτη του σαουδαραβικού ειδησεογραφικού οργανισμού Al Arabiya. Τις δηλώσεις Μπάιντεν αναπαρήγαγαν στη συνέχεια κουρδικά ΜΜΕ και από το πρωί της Παρασκευής τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχαν κατακλεισθεί από εθνικιστικές αναφορές κατά του Μπάιντεν και υπέρ του Τραμπ. Μετά από μια ημέρα αμήχανης σιωπής από την τουρκική Κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα AKP, ήρθαν το Σάββατο πολλαπλές δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων [εδώ, εδώ & εδώ] που καταδίκασαν τις δηλώσεις Μπάιντεν, λέγοντας ότι η Τουρκία δεν δέχεται παρεμβάσεις από καμία χώρα και πως “την ηγεσία μας την εκλέγει ο λαός και όχι ξένες δυνάμεις”. Και ο ίδιος ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται πως αναφέρθηκε εμμέσως στις δηλώσεις Μπάιντεν στην ομιλία του το Σάββατο στη Ριζούντα, λέγοντας πως “Θα συνεχίσουμε την πορεία μας, όχι με βάση ποιός είπε τι, αλλά μα βάση τι θέλει ο λαός μας και τι κατεύθυνση αυτός δίνει”. Τα στελέχη του ΑΚΡ προκάλεσαν την αντιπολίτευση να αποδοκιμάσει “την ωμή παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας” και τελικά αρκετοί πολιτικοί της αντιπολίτευσης έκαναν δηλώσεις αποδοκιμασίας του Μπάιντεν [εδώ, εδώ & εδώ].
Ευαίσθητη χρονική συγκυρία
Η χρονική συγκυρία κατα την οποία αναδύονται οι δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν και προκύπτουν οι τουρκικές αντιδράσεις είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, καθώς απομένουν λιγότερες από 80 ημέρες για τη διεξαγωγή των αμερικανικών προεδρικών εκλογών και στην Ανατολική Μεσόγειο μαίνεται μια σοβαρή κρίση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, ενώ η κατάσταση στη Λιβύη παραμένει ιδιαίτερα εύθραυστη και στη Μέση Ανατολή προκύπτει ένα εντελώς καινούργιο σκηνικό μετά τη συμφωνία Ισραήλ-Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Η τουρκική ηγεσία πάντως εδώ και μήνες έχει εκφράσει μέσω στοχευμένων άρθρων στον κυβερνητικό Τύπο εμμέσως την απέχθειά της για τον Μπάιντεν και είχε περιγράψει με μελανά χρώματα τους κινδύνους που θα προκύψουν στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις εάν εκλεγεί στην Προεδρία ο υποψήφιος των Δημοκρατικών.
Το γεγονός πάντως ότι η τουρκική ηγεσία αναδεικνύει σε ζήτημα πρώτου μεγέθους δηλώσεις που έγιναν πριν από περισσότερο από οκτώ μήνες και δεν είχαν δει το ευρύτερο φως της δημοσιότητας, δείχνει και το βαθμό της αγωνίας που την διακατέχει για το πιθανό πλέον ενδεχόμενο της νίκης του Μπάιντεν στις εκλογές του Νοεμβρίου. Αντί η τουρκική Κυβέρνηση να προσπαθήσει να ρίξει γέφυρες προς την πλευρά του Μπάιντεν, ώστε να περιορίσει τις διπλωματικές ζημίες σε περίπτωση που ο υποψήφιος των Δημοκρατικών κερδίσει τις εκλογές, κάνει το στρατηγικό λάθος να ανεβάζει πολύ υψηλά τους τόνους, σε βαθμό που να είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποκατασταθεί μια αξιόπιστη σχέση επικοινωνίας με ένα πιθανό Biden Administration.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη πάντως επιβεβαιώνει περίτρανα την εκτίμηση που έχω κάνει εδώ και καιρό, ότι ενδεχόμενη νίκη του Μπάιντεν στις εκλογές του Νοεμβρίου θα ρίξει τεράστια σκιά στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και μπορούμε βάσιμα να υπολογίζουμε σε μια πιο ενεργητική στάση των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ανατολική Μεσόγειο υπέρ της διεθνούς νομιμότητας και σταθερότητας και κατά των αναθεωρητικών βλέψεων του Ερντογάν και των οπαδών της τουρκικής “Γαλάζιας Πατρίδας”.