Από το Kappa Newsdesk
Ως μια διαδικασία “πρώτης συνεννόησης”, η οποία υπό προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει σε “σταδιακή ομαλοποίηση της κατάστασης σε βάθος χρόνου”, χαρακτήρισε ο Νίκος Δένδιας τις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα στην Αθήνα με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και την τουρκική αντιπροσωπεία, προσδίνοντας έτσι ένα συγκρατημένα θετικό πρόσημο στην επίσκεψη του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών, χωρίς πάντως να παραβλέπονται οι σημαντικές δυσκολίες στις σχέσεις των δυο χωρών.
‛Καλό κλίμα’ στο Μαξίμου
Οι επαφές των δυο πλευρών ξεκίνησαν με την επίσκεψη του Μεβλούτ Τσαβούσογλου το πρωί στο Μέγαρο Μαξίμου, και τη συνάντηση με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Δένδια, η οποία διήρκεσε περίπου μια ώρα. Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, η συνάντηση διεξήχθη σε ‛καλό κλίμα’. ‛Διαπιστώθηκε η αμοιβαία βούληση για την προώθηση θετικής ατζέντας στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας’.
‛Ειλικρινής ανταλλαγή θέσεων και απόψεων’ μεταξύ Δένδια και Τσαβούσογλου
Στη συνέχεια οι δύο Υπουργοί μετέβησαν πεζή στο Υπουργείο Εξωτερικών, όπου πραγματοποιήθηκε διευρυμένη σύσκεψη των δύο αντιπροσωπειών. Σύμφωνα με ελληνική διπλωματική πηγή, οι συνομιλίες μεταξύ του Νίκου Δένδια και του Τούρκου ομολόγου του διεξήχθησαν σε φιλικό κλίμα. ‛Υπήρξε μια ειλικρινής ανταλλαγή θέσεων και απόψεων’. Από την πλευρά του ο Υπουργός Εξωτερικών ‛αναφέρθηκε εκτενώς τόσο στις διμερείς σχέσεις όσο και στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, υπογραμμίζοντας ότι οι σχέσεις αυτές είναι αλληλένδετες’.
‛Επεσήμανε ότι έχουν γίνει συγκρατημένα βήματα διαλόγου όπως η επανάληψη των διερευνητικών επαφών, οι πολιτικές διαβουλεύσεις, η τηλεδιάσκεψη για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και πιο πρόσφατα η συνάντηση του Υφυπουργού Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη με τον Τούρκο ομόλογό του Σεντάτ Ονάλ, στην οποία συζητήθηκαν θέματα διμερούς συνεργασίας στους οικονομικούς και εμπορικούς τομείς. Οι δύο Υπουργοί ενέκριναν έναν κατάλογο για το θέμα αυτό. Ο Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη τάσσεται υπέρ ενός εποικοδομητικού διαλόγου με την Τουρκία, πάντα, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου’.
‛Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε το απαράδεκτο της εμμονής στο “casus belli” εφόσον η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο, κάτι που επανέλαβε και ο ίδιος ο Τούρκος Υπουργός σε πρόσφατη συνέντευξή του. Επίσης, τον μη σεβασμό στις διατάξεις της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία αποτελεί μέρος του Εθιμικού Δικαίου. Στο πλαίσιο αυτό επεσήμανε ότι το “τουρκο-λιβυκό μνημόνιο” είναι παράνομο και ανυπόστατο’.
‛Τόνισε το απαράδεκτο της παραβίασης της Ελληνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων σε αέρα και θάλασσα, της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού, καθώς και τη συνέχιση της επιθετικής ρητορικής που προέρχεται από ορισμένους κύκλους στην Τουρκία. Υπογράμμισε εκ νέου ότι η συνέχιση της ρητορικής αναφορικά με ζητήματα που άπτονται της Μουσουλμανικής Μειονότητας στη Θράκη είναι προκλητική και αδικαιολόγητη’.
‛Αναφέρθηκε και στην ανησυχία που προκαλεί η συνέχιση της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού στο Άκουγιου, σε μια ιδιαίτερα σεισμογενή περιοχή. Τόνισε την ανάγκη ενημέρωσης των άλλων κρατών της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της Κύπρου. Σημειώνεται ότι, ως απόδειξη του θετικού κλίματος, η τουρκική πλευρά συμφώνησε να παρασχεθούν σχετικές πληροφορίες μέσω της ρωσικής κατασκευάστριας εταιρίας, ώστε να γνωρίζει η ελληνική πλευρά ότι η κατασκευή είναι ασφαλής παρά το σεισμογενές της περιοχής’.
Ο Υπουργός Εξωτερικών ‛έκανε εκτενή αναφορά στα διάφορα διεθνή και περιφερειακά ζητήματα, αρχής γενομένης από το Κυπριακό. Το μοναδικό πλαίσιο για την επίλυση του Κυπριακού είναι η Δικοινοτική Διζωνική Ομοσπονδία όπως ορίζεται από τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η εμμονή σε προτάσεις εκτός του πλαισίου αυτού αποτελούν παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, των συναφών αποφάσεων και των σχετικών Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη σταθεροποίησης της κατάστασης στη Λιβύη με τη διοργάνωση εκλογών τον προσεχή Δεκέμβριο και κάλεσε, εκ νέου, για την αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων από το έδαφος της χώρας’.
“Διαμετρικά αντίθετες θέσεις”
Κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου των δυο Υπουργών Εξωτερικών, ο Νίκος Δένδιας δήλωσε πως είχε την ευκαιρία να συζητήσω με τον φίλο του και ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, το σύνολο των ζητημάτων που άπτονται των διμερών μας σχέσεων, αλλά και των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης–Τουρκίας. “Έχουμε πλήρη επίγνωση των διαφορετικών και σε αρκετά, ιδιαίτερα σοβαρά, θέματα των διαμετρικά αντίθετων θέσεων που πρεσβεύουμε, εμείς και η Τουρκία”, τόνισε ο Έλληνας Υπουργός. “Σκοπός της σημερινής μας συνάντησης ήταν να επιχειρήσουμε μια διαδικασία πρώτης συνεννόησης και αν αυτό καταστεί δυνατόν, σταδιακής ομαλοποίησης της κατάστασης σε βάθος χρόνου. Στο πλαίσιο αυτό συμφωνήθηκε ένας περιορισμένος κατάλογος προγραμμάτων οικονομικής συνεργασίας”.
Αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών Covid-19
Ο Νίκος Δένδιας ανακοίνωσε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν “στην αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών Covid-19, ώστε οι πολίτες των δύο χωρών μας, που έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ, να μπορούν να επισκεφθούν τις χώρες μας, κάτι που αναμένεται να δώσει ώθηση στις τουριστικές μας βιομηχανίες”. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε από την πλευρά του τη συμφωνία, λέγοντας ότι “η συμφωνία που επιτύχαμε σήμερα θα έχει θετικό αντίκτυπο στον τουριστικό μας τομέα. Θέλουμε να αυξήσουμε αυτά τα θετικά βήματα, ειδικά στην τουριστική συνεργασία, την προσεχή περίοδο”.
Συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ
Όπως δήλωσε ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, “η σημερινή συνάντηση ήταν και μία ευκαιρία να συμφωνηθεί μία συνάντηση μεταξύ του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και του Προέδρου Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ”. Σύμφωνα με αξιωματούχο της ελληνικής Κυβέρνησης η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 14 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, αλλά δεν έχει καθοριστεί ακόμη η ακριβής ώρα.
Τσαβούσογλου: “Είμαστε έτοιμοι για διάλογο και διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις”
Ο Τούρκος Υπουργός δήλωσε στη κοινή συνέντευξη Τύπου πως είναι “πολύ χαρούμενος που επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από πενταετή διακοπή” και ευχαρίστησε την ελληνική πλευρά για το ενδιαφέρον που επέδειξε και τη φιλοξενία που του επιφύλαξε. Πρόσθεσε πως στις συναντήσεις του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Δένδια συζητήθηκαν διεξοδικά οι διμερείς σχέσεις και έγινε αξιολόγηση και διαβούλευση για τα περιφερειακά ζητήματα. “Τώρα έχουμε αρχίσει να δουλεύουμε σε συγκεκριμένα έργα με έμφαση στη δράση και τη συνεργασία και έχουμε καταλήξει κατ’ αρχήν σε συναίνεση για 25 θέματα. Από τη μεταφορά μέχρι την ενέργεια, τα αρμόδια Υπουργεία μας θα δουλέψουν το επόμενο διάστημα σε πολλούς τομείς συνεργασίας, από τον τουρισμό έως το περιβάλλον, το εμπόριο και ένα ευρύ φάσμα συνεργασίας”, δήλωσε ο Τούρκος Υπουργός.
“Ως Τουρκία, είμαστε έτοιμοι για διάλογο και διαπραγματεύσεις για τη βελτίωση των διμερών μας σχέσεων με την Ελλάδα χωρίς προϋποθέσεις σε κάθε τομέα”, τόνισε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, και πρόσθεσε πως “ο πολιτικός και στρατιωτικός διάλογος μεταξύ των δύο χωρών προχωρά σε όλα τα επίπεδα”. Αναφέρθηκε δε στον 62ο γύρο των διερευνητικών επαφών και στις “πολιτικές διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο Υπουργείων που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα” και πρόσθεσε ότι ο 63ος γύρος θα πραγματοποιηθεί στην Τουρκία και ότι η τουρκική πλευρά “θα υποβάλει προτάσεις στην ελληνική πλευρά το συντομότερο δυνατό”.
Ανέφερε επίσης ότι ο 4ος γύρος της “διαδικασίας οικοδόμησης εμπιστοσύνης” πραγματοποιήθηκε μεταξύ των στρατιωτικών αρχών των δύο χωρών την περασμένη εβδομάδα, και πρόσθεσε ότι η τουρκική πλευρά αναμένει την ελληνική αντιπροσωπεία στην Τουρκία για να πραγματοποιηθεί συνάντηση με φυσική παρουσία στο προσεχές διάστημα. Επιβεβαίωσε επίσης ότι οι ηγέτες των δύο χωρών αναμένεται να συναντηθούν στο πλαίσιο της Διάσκεψης Κορυφής του ΝΑΤΟ και πρόσθεσε ότι “η τουρκική Κυβέρνηση επιθυμεί την επίλυση των μακροχρόνιων ζητημάτων και διαφορών βάσει των αρχών της καλής γειτονίας, της διεθνούς συνεργασίας και του σεβασμού στα αμοιβαία δικαιώματα και συμφέροντα”.
“Γι αυτό, ο διάλογός μας πρέπει να συνεχιστεί χωρίς διακοπή. Υπάρχει η βούληση και από τις δύο πλευρές σε αυτό το θέμα, το επιβεβαιώσαμε σήμερα. Ως Τουρκία, είμαστε έτοιμοι να συναντηθούμε με την Ελλάδα από τώρα και στο εξής χωρίς προϋποθέσεις για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας σε κάθε τομέα, και είμαστε έτοιμοι για διάλογο. Συμφωνούμε με τον Νίκο Δένδια ότι θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε σε αυτόν τον τομέα”, κατέληξε ο Τούρκος Υπουργός.
Αγκάθι οι αναφορές Τσαβούσογλου σε τουρκική μειονότητα
Δυσφορία πάντως προκάλεσαν στην ελληνική Κυβέρνηση οι αναφορές την Κυριακή από τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών για “τουρκική μειονότητα της Δυτικής Θράκης”, η συνάντηση και οι δηλώσεις με τους παράνομους μουφτήδες της Θράκης, όπως επίσης και η αναφορά για την “εκπαίδευση των παιδιών της τουρκικής μειονότητας“ και πως “θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τους συγγενείς μας να επιλύσουν αυτά τα προβλήματα“.
Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε άμεσα με αναλυτική δήλωση του εκπροσώπου του Υπουργείου Αλέξανδρου Παπαϊωάννου: “Η Ελλάδα, κράτος δικαίου, παραμένει σταθερά προσηλωμένη στο Διεθνές Δίκαιο και στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εφαρμόζει πλήρως τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία αναφέρεται ρητά και ξεκάθαρα σε Μουσουλμανική μειονότητα στην Θράκη. Η Μουσουλμανική Μειονότητα στην Θράκη, αριθμεί περίπου 120.000 Έλληνες κατοίκους. Οι συνεχείς προσπάθειες διαστρέβλωσης της πραγματικότητας αυτής από την Τουρκία, καθώς και οι αιτιάσεις περί δήθεν μη προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών αυτών, ή περί δήθεν διακριτικής μεταχείρισης είναι αβάσιμες και απορρίπτονται στο σύνολό τους. Η Ελλάδα θα επιθυμούσε την βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία. Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου. Καλούμε την Τουρκία να σεβαστεί τους θεμελιώδεις κανόνες αυτούς, συμπεριλαμβανομένης της συνθήκης της Λωζάννης την οποία επίσης υπέγραψε και έχει την υποχρέωση να εφαρμόζει“.
Δείτε εδώ το βίντεο με τις κοινές δηλώσεις του Νίκου Δένδια και του Μεβλούτ Τσαβούσογλου: